Tag: szkolenia biura zarządu

Umowa poufności, czyli inaczej NDA, to dokument stosowany w wielu przedsiębiorstwach. Co ma na celu stosowanie umowy poufności, kiedy się ją stosuje i jakie mogą być skutki nieprzestrzegania umowy poufności?

Umowa poufności – w jakich sytuacjach jest zawierana?

Umowę poufności (NDA) zazwyczaj zawiera się w każdej sytuacji, w której istnieje konieczność ochrony danych i cennych informacji firmy, czy kontrahenta. Jest to zabezpieczenie interesów i dokument umożliwiający wyciągnięcie ewentualnych konsekwencji w przyszłości za naruszenie umowy. Bez wątpienia umowę o zachowaniu poufności warto zawrzeć z:

• kontrahentami, z którymi prowadzimy negocjacje,
• potencjalnym inwestorem,
• firmami, które świadczą usługi zewnętrzne,
• pracownikami, zleceniobiorcami, osobami współpracującymi.

Co ma na celu zawarcie umowy NDA?

Przede wszystkim umowa poufności ma zabezpieczyć interesy firmy lub przedsiębiorstwa. Wynika to z tego, że są to cenne informacje, których ujawnienie mogłoby negatywnie wpłynąć na interes firmy, czy jej funkcjonowanie, bo np. zostałyby wykorzystane przez konkurencję (know-how). Dla każdej firmy statut poufności informacji może być inny. W jednych będzie to know-how i specyficzne metody pracy, a w drugich np. proces wytwarzania produkty, jego skład. W jeszcze innych może to być umowa poufności dotycząca danych kontrahentów, informacji finansowych przedsiębiorstwa w tym również wynagrodzenie pracownicze. Najważniejszym elementem umowy NDA jest precyzyjne określenie w jej treści i wskazanie, jakie informacje są poufne. Warto tutaj dodać, że konstruując umowę, można się również odnieść do art. 11 ust.2 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Zapamiętaj!

Zobowiązanie do zachowania poufności nie dotyczy informacji powszechnie znanych, dostępnych dla każdego, bądź uprzednio znanych osobie, z którą zawieramy umowę.

Ile trwa obowiązek zachowania poufności?

Czas trwania umowy, a także zachowania poufności po rozwiązaniu umowy określony jest przez obie strony umowy. W każdej umowie musisz znaleźć się dokładna informacja, w jakim czasie strona zobowiązana jest do zachowania poufności. Podczas trwania współpracy zachowanie poufności dotyczy całego okresu trwania współpracy, a po ustaniu współpracy okres zależny jest od danego przedsiębiorstwa i jego profilu. Zazwyczaj jednak zachowanie poufności po rozwiązaniu umowy określane jest na minimum rok, a najczęściej są to dwa lub 3 lata.

Skutki naruszenia zobowiązania do poufności

Każda umowa o zachowaniu poufności powinna zostać skonstruowana w sposób zrozumiały, a także precyzyjnie określający, czym będzie naruszenie zasad poufności, jakie działania będą rozumiane jako naruszenie umowy, a także jakie konsekwencje czekają osobę, która dopuścił się naruszenia zasad umowy.

Najczęściej działania te opisane są w odniesieniu do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Między innymi działania niedozwolone to bezprawne ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji, które stanowią tajemnice przedsiębiorstwa. Ponadto może być to również wykorzystywany know-how u przedsiębiorstwa na jego niekorzyść.

Najczęściej stosowanym skutkiem wynikającym z naruszenia umowy o poufności jest po prostu kara finansowa. Jest to tak zwana kara umowna, której treść musi zostać zawsze zawarta w każdej umowie. Ten sposób zabezpiecza przedsiębiorstwo na wypadek złamania warunków umowy. Ponadto jedną z konsekwencji jest również rozwiązanie umowy z takim kontrahentem w trybie natychmiastowym, bez konsekwencji dla przedsiębiorstwa, czyli bez konieczności okresu wypowiedzenia. Należy pamiętać, że taki zapis również musi się pojawić w każdej umowie.

Kim jest prokurent i jak go wybrać? Jaki zakres czynności należy dla prokurenta? Czy stanowisko prokurenta jest regulowany prawnie i kto może prokurenta powołać? Na te pytania odpowiadamy w dzisiejszym artykule.

Kim jest prokurent?

Prokurent jest osobą, której udzielono prokury, czyli pełnomocnictwa udzielonego przez przedsiębiorcę z obowiązkiem wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o działalności gospodarczej lub do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru sądowego. Z określeniem prokurent może również być stosowane zamiennie określenie jako pełnomocnik handlowy. Zatem jeśli prokurent jest pełnomocnikiem przedsiębiorstwa, oznacza to, że wszelkie czynności prawne, jakich dokonuje, czyli czynności w granicach umocowania, pociągają za sobą skutki bezpośrednio na przedsiębiorcy, czyli w tym wypadku mocodawcy.

Kto może zostać prokurentem?

Samo określenie prokurent kojarzy się bardzo doniośle i ma wydźwięk stanowiący o wykształceniu wyższym i wiedzy w obrębie prawa. Jest to jednak mylne skojarzenie, które zostało wykreowane na podstawie dźwięczności samego słowa. Pierwszą rzeczą, którą należy wyjaśnić, jest to, że przepisy kodeksu cywilnego wskazują, że prokurentem może być każda osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat i ma pełną zdolność do czynności prawnych. Co ważniejsze dla objęcia funkcji prokurenta nie ma wymogów związanych z poziomem wykształcenie. W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że prokurentem nie może być osoba, która jest członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej w spółce kapitałowej. Prokura, czyli pełnomocnictwo może zostać udzielone kilku osobom jednocześnie.

Zakres obowiązków prokurenta

Obowiązki pełnomocnika handlowego nie biorą się znikąd. To znaczy, nie są wymyślone na bieżąco przez przedsiębiorcę, a w pierwszej kolejności regulowane są przez Kodeks cywilny. Zatem prokurent ma jednocześnie prawo i obowiązek dokonywania czynności sądowych i pozasądowych, które wiążą się z przedsiębiorstwem mocodawcy. Między innymi w zakres czynności prokurenta wchodzi:

• reprezentacja spółki przed kontrahentami, sądami oraz urzędami,
• podpisywanie zamówień i zawieranie umów,
• prowadzenie przedsiębiorstwa,
• wytaczanie i cofanie powództw,
• zawieranie ugód sądowych i uczestniczenie w rozprawach spółki,
• zaciąganie kredytów,
• podpisywanie weksli i czeków.

Bardzo ważne jest to, aby w tym miejscu zaznaczyć, że pełnomocnictwo nie może być ograniczone w stosunku do osób trzecich. Czyli jeśli czynności wykonane przez prokurenta zostały wyłączone z zakresu jego obowiązków, nie zmienia to skuteczności wykonania tej czynności.

Prokurent – jak i kto może go wybrać?

Zacznijmy od tego, że prokurenta może powołać karty przedsiębiorca, który podlega obowiązkowemu wpisowi do CEIDG lub KRS. Należy mieć również na uwadze fakt, że zgodnie z Kodeksem cywilnym pełnomocnictwo musi zostać udzielone na piśmie pod rygorem nieważności. W przypadku spółki prokura powinna zostać udzielona jako zgodne oświadczenie woli obu stron. Zatem można zinterpretować to w sposób, który powołanie prokurenta będzie wiążące na mocy umowy o pracę. Zatem prokurenta może powołać:

• osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą,
• osobowa spółka handlowa,
• kapitałowa spółka handlowa.

Ważne jest tutaj wskazanie, niż w przypadku spółek do ustanowienia pełnomocnika handlowego zależnie od typu spółki wymagane jest:

• zgodna uchwała wszystkich wspólników ujawnionych w rejestrze do prowadzenia spraw spółki (spółka jawna),
• uchwała wszystkich wspólników albo zarząd, jeżeli został ustanowiony (spółka partnerska),
• uchwała komplementariuszy, przy czym prokurentem można ustanowić komandytariusza (spółka komandytowa),
• uprawnienie do powołania prokurenta ma zarząd spółki (spółka kapitałowa).

W poprzednim artykule zajmowaliśmy się stanowiskiem prokurenta, a także tym, kto może nim być i kto prokurenta może powołać. Dzisiaj natomiast zajmiemy się odpowiedzialnością prokurenta, czyli tym, czego nie może wykonywać samemu. A także tym, kiedy wygasa prokura i jak można zakończyć współpracę z pełnomocnikiem handlowym.

Odpowiedzialność prokurenta za zobowiązania spółki

W poprzednim artykule opisywaliśmy między innymi obowiązki prokurenta. Ku przypomnieniu były to następujące czynności:

• reprezentacja spółki przed kontrahentami, sądami oraz urzędami,
• podpisywanie zamówień i zawieranie umów,
• prowadzenie przedsiębiorstwa,
• wytaczanie i cofanie powództw,
• zawieranie ugód sądowych i uczestniczenie w rozprawach spółki,
• zaciąganie kredytów,
• podpisywanie weksli i czeków.

Natomiast skupmy się na tym, czego prokurent wykonać nie może bez stosownego pozwolenia lub pełnomocnictwa szczególnego.

Odpowiedzialność prokurenta, czyli czego nie może i za co odpowiada karnie

Prokurent nie może natomiast żadnego z członków spółki, a ponadto:

1. Zbyć przedsiębiorstwa – do tej czynności wymagane jest pełnomocnictwo szczególne poświadczone notarialnie na piśmie.
2. Dokonywać czynności prawnych, w wyniku których oddałby przedsiębiorstwa do czasowego korzystania – do przeprowadzenia najmu lub dzierżawy również wymagane jest pełnomocnictwo szczególne.
3. Zbyć lub obciążyć nieruchomości przedsiębiorcy – do przeprowadzenia takich czynności, prokurent również musi otrzymać pełnomocnictwo szczególne.

Należy zwrócić tutaj uwagę również na fakt, że jeżeli prokurent wykonuje czynności, które wychodzą poza zakres jego obowiązków, czyli znajdują się poza zakresem umocowania, to ich skuteczność występuje tylko wtedy, kiedy mocodawca potwierdzi wykonanie takiej czynności. Zatem jeśli przedsiębiorca nie potwierdzi wykonania takiej czynności, jej skuteczność jest nieważna, a odpowiedzialność prawna względem osoby trzeciej schodzi w tym momencie na prokurenta.

Odpowiedzialność prokurenta za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę nie jest obecnie regulowana Kodeksem cywilnym, a według kodeksu spółek handlowych odpowiedzialny za niewykonanie zobowiązań przez spółkę jest zarząd spółki, a nie prokurent. Zatem jeśli chodzi o odpowiedzialność na gruncie prawa to jedynym artykułem, z którego może ponieść konsekwencje prokurent, jest artykuł 415 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym każdy, kto z winy umyślnej wyrządził drugiemu szkodę, ma obowiązek jej naprawienia.

Bardzo ważna jest tutaj również fakt, że pełnomocnik handlowy nie ponosi również odpowiedzialności za zobowiązania spółki na gruncie prawa upadłościowego. Odpowiedzialność ta jest wyłączną odpowiedzialnością zarządu reprezentującego spółkę i stanowią o tym przepisy prawa upadłościowego.

Wygaśnięcie prokury

Współpraca prokurenta z przedsiębiorcą może zostać odwołana przez przedsiębiorcę. Przedsiębiorca (mocodawca) może odwołać prokurenta bez podawania przyczyn na mocy jednostronnej czynności prawnej.

Prokura wygasa następujących sytuacjach:

• wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru,
• przekształcenia przedsiębiorcy,
• otwarcia likwidacji,
• wszczęcia postępowania upadłościowego,
• śmierci prokurenta,
• zrzeczenia się prokury przez prokurenta,
• utraty przez prokurenta zdolności do czynności prawnych.

Należy przy tym pamiętać, że tak samo jak ustanowienie prokury, tak jej wygaśnięcie musi zostać udokumentowane we właściwym rejestrze.

Jakie są skutki prawne posiadania prokury?

Prokurent jest osobą upoważnioną przez przedsiębiorstwo do reprezentowania go wobec osób trzecich. Zgodnie z Kodeksem Cywilnym, prokurent posiada szerokie kompetencje i może podejmować ważne decyzje biznesowe w imieniu spółki. Skutki prawne bycia prokurentem obejmują zarówno korzyści, jak i odpowiedzialność. Prokurent może zawierać umowy w imieniu spółki, podejmować działania prawne, a także reprezentować spółkę w sądzie. Jednakże, prokurent odpowiada za swoje działania wobec spółki, a w niektórych przypadkach także wobec osób trzecich. Może ponosić odpowiedzialność finansową za szkody spowodowane zaniedbaniami lub działaniami niezgodnymi z prawem. Ważne jest, aby prokurent działał zgodnie z upoważnieniem i w najlepszym interesie spółki, aby uniknąć potencjalnych konsekwencji prawnych.

Jakie są uprawnienia osoby posiadającej prokurę?

Uprawnienia prokurenta wynikające z Kodeksu Cywilnego obejmują szeroki zakres działań. Prokurent ma prawo reprezentować firmę wobec osób trzecich, zawierać umowy w imieniu spółki oraz podejmować decyzje związane z bieżącym prowadzeniem jej działalności. Prokurent może również prowadzić sprawy sądowe i podejmować czynności związane z zarządzaniem majątkiem spółki. Ograniczenia w pełnieniu funkcji prokurenta mogą wynikać z umowy prokury lub zewnętrznych decyzji podjętych przez właścicieli spółki. Przykładowo, prokurent może być ograniczony w zakresie wartości umów, które może podpisać bez zgody zarządu.

Jakie są obowiązki osoby posiadającej prokurę?

Prokurent, zgodnie z Kodeksem Cywilnym, to osoba wyznaczona przez przedsiębiorcę do reprezentowania go w sprawach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Obowiązki prokurenta obejmują podejmowanie czynności prawnych w imieniu przedsiębiorcy, takie jak zawieranie umów, składanie oświadczeń woli czy podejmowanie czynności procesowych. Prokurent jest uprawniony do prowadzenia bieżących spraw przedsiębiorcy, ale nie może dokonywać czynności, które wymagają zgody właściciela firmy, takich jak sprzedaż nieruchomości. Powinien działać zgodnie z zasadą staranności i dbać o interesy przedsiębiorcy, a także przestrzegać przepisów prawa. Prokurent może być powołany na określony czas lub na czas nieokreślony i może reprezentować przedsiębiorcę zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz spółki.

Jakie są konsekwencje nadużycia pełnomocnictwa lub prokury?

Zgodnie z Kodeksem Cywilnym, przekroczenie pełnomocnictwa lub prokury ma pewne konsekwencje prawne. W przypadku pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnik przekroczy swoje uprawnienia, może ponieść odpowiedzialność za wszelkie szkody wynikłe z takiego działania. W takim przypadku, mocodawca może dochodzić odszkodowania od pełnomocnika za poniesione straty. Natomiast w przypadku prokury, przekroczenie uprawnień prokurenta może prowadzić do utraty statusu prokury. W takiej sytuacji, przedsiębiorca reprezentowany przez prokurenta może zakończyć umowę prokury oraz dochodzić ewentualnych roszczeń odszkodowawczych. Przekroczenie pełnomocnictwa lub prokury jest zatem poważnym naruszeniem praw i może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej.